Wojna domowa: Jak kłócić się z co-founderem i nie zabić firmy?

Spory pomiędzy founderami mogą pogrzebać biznes na dobre. Nieciekawa perspektywa. Czy jest coś gorszego od konfliktu? Owszem, unikanie go.  Wielu founderow  nie może znieść różnicy zdań, dyskomfortu i negatywnego feedbacku. Pewną ochronę, przynajmniej na jakiś czas,  zapewnia faza „miesiąca miodowego”., szczególnie jeśli firma zdobyła finansowanie. Kiedy miesiąc miodowy się kończy, liczą się odporność na stres, ostrożność w komunikacji  i uważność na drugą osobę — kompetencje pomagające utrzymać zdrową relację w okolicznościach, w których konflikty zdarzają się często. Dobra wiadomość jest taka, że można się tego nauczyć.

Konflikt pomiędzy co-founderami może mieć wiele powodów, a co za tym idzie także kilka typów rozwiązań.

1. Konflikt merytoryczny – kto ma rację?

Konflikt merytoryczny brzmi poważnie, ale tak naprawdę jest najłatwiejszy do rozwiązania. Co-founderzy stają przed jakąś decyzją, ale każdy z nich ma inny pomysł na zmianę, skorzystanie z szansy czy uniknięcie ryzyka. Jeśli jesteście w takim konflikcie, pierwszy krok to pytanie: czy kłócimy się o coś, co rzeczywiście jest ważne dla firmy? Jeśli nie – nie marnujcie czasu i zasobów, bo zazwyczaj i tak jest ich za mało. Jeśli tak, czytaj dalej.

Co tu może się wydarzyć?

• Jedna strona ma rację, a druga nie — tak może się zadziać wtedy, kiedy sytuacja nie jest dla Was całkowicie nowa. Kiedy przechodziliście już przez coś podobnego, najlepiej więcej niż raz. Czyli – macie wystarczająco dużo danych z przeszłości, które mogą pomóc w tworzeniu założeń dotyczących teraźniejszości i przeszłości. Krok pierwszy to upewnienie się, że tak właśnie jest. Jeżeli myślisz, że to Ty masz rację, znajdź i pokaż argumenty co-founderowi. Poprzyj swoje zdanie. Jeśli przekonujące dane są w rękach Twojego co-foundera, nie staraj się wygrać. Zaakceptuj, że Ty też czasem się mylisz. A później, zupełnie szczerze, podziękuj i uciesz się, że co-founder miał rację. To przecież znaczy, że dobrze uzupełniacie się w tym biznesie i jesteście w stanie zarządzać nim razem — na co sami się zdecydowaliście.
• Obie strony mają rację — tak, to możliwe, kiedy sytuacja ma więcej niż jedno dobre rozwiązanie. Ustalcie wspólne kryteria, którymi będziecie się kierować (teraz i w przyszłości) w podejmowaniu podobnych decyzji. Może to być np. czas wdrożenia albo jego koszt. W przypadku startupów, szczególnie na obecnym rynku, „szybko” lub „tanio” jest dość częstym wyborem.
• Obie strony (prawdopodobnie) się mylą — czasem argumenty i dane, które macie, nie wystarczą. Nie możecie stanowczo stwierdzić „to jest rozwiązanie!”. Co teraz? Poproście o pomoc. Na rynku znajdziecie mentorów i ekspertów. Jest spora szansa, że wśród nich są osoby, które wiedzą, jak to rozwiązać. A jeśli nie ma rozwiązania dobrego w 100%, wybierzcie te niosące za sobą najmniej zagrożeń. Tutaj znowu przydadzą się kryteria pomocne w wyborze „najlepszego złego scenariusza”.

Na co uważać: konflikt merytoryczny może zamienić się w konflikt władzy. Founderzy to osoby, które lubią władzę, nie ma w tym nic dziwnego czy złego.  Jeśli zaczynasz czuć potrzebę wygrania sporu – niedobrze. To Twój zespół, musicie wygrywać razem. Bądź uważny na swoje  intencje i zachowania.

Obejrzyj: Tips for Founders – Navigating Merit Conflicts

2. Konflikt wartości – ”Zgoda, ALE…”

Konflikt wartości często przebiera się za konflikt merytoryczny. Jak wychwycić różnicę? Załóżmy, że przedstawiasz dane i argumenty. Druga strona słucha, kiwa głową i mówi:

- „Tak, ale nie o tym mówimy…”

- „Tak, ale nie o to mi chodzi…”

- „Tak, ALE…”

Czyli zgadza się z merytoryką. Wspaniale! Z czym w takim razie się nie zgadza? Mogą to być właśnie wartości. Drugi znak to ogrom emocji. Często to złość, a nawet gniew. Jeśli pojawiają się katastroficzne wizje, dużo napięcia i niepokoju, jest duża szansa, że właśnie jesteście w środku takiego konfliktu.

Sprawdź: Tips for Founders – Navigating Values Conflict

Co robić?

• Zatrzymaj się. Przestań mówić, postaraj się przestać myśleć.

• Zapytaj się: czego ja naprawdę chcę? Co mi przeszkadza? Które z moich wartości są w tej chwili naruszane? Miej uważność na różne odpowiedzi, związane zarówno ze skutecznością, jak i etyką działania.

• Postaraj się zidentyfikować i zrozumieć wartości drugiej strony. Komunikuj: „słuchaj, myślę, że ten konflikt jest o czymś innym, niż nam się wydaje. Powiedz mi więcej o swoich wartościach, zasadach, którymi kierujesz się w takich sytuacjach”.

• Spójrzcie na te informacje z dystansu i sprawdźcie, czy Wasze podstawowe wartości są zgodne. Jeśli tak – musicie zastanowić się jedynie nad sposobem ich wdrożenia. A to już przenosi nas do konfliktu merytorycznego, patrz punkt 1.

• Jeżeli Wasze wartości są różne, ponegocjujcie. To może zająć trochę czasu, ale kiedy to zrobicie, wypracujecie zasady na przyszłość. Czasami warto poprosić o pomoc mediatora.

• Nie ignorujcie tej sytuacji. Niepilnowany konflikt wartości rośnie i pogrąża firmy.

Na koniec sytuacja trudna, ale możliwa. Brak wspólnych wartości to znak, że nie powinniście zakładać razem biznesu. Wtedy najlepszą decyzją jest opracowanie planu exitu.

3. Konflikt personalny – kiedy czujesz się jak w związku

Trzeci typ konfliktu łatwiej dostrzec w sobie niż w zachowaniu innej osoby. Możesz wyczuć, że właśnie jesteś w środku konfliktu personalnego, natomiast nie wiesz, czy druga strona patrzy na to w ten sam sposób.

Konflikt personalny sprawia, że czujesz się źle. Pojawiają się smutek, gniew i rozczarowanie, czasami łzy. Ten typ najbardziej przypomina sprzeczkę z partnerem – nie biznesowym, ale romantycznym.

Zobacz: Tips for Founders – Navigating Personal Conflicts

Dlaczego dochodzi do tych konfliktów?

• Poczucie straty — wpływu, reputacji, ekspertyzy. Ktoś podejmuje decyzję (czasem, o zgrozo, lepsze), które podejmowaliśmy wcześniej sami, ma coraz więcej władzy, staje się zagrożeniem dla ego. Jak żyć? Jeśli działania przyniosą korzyść firmie – odpuścić. Świadomie zapanować nad swoim ego dla dobra firmy. Nikt inny nie zrobi tego za Ciebie, a to naprawdę właściwy kierunek.
• Poczucie, że co-founder nie robi lub nie angażuje się tak bardzo, jak Ty — albo bierze mniej odpowiedzialności. Jeśli to o Was, daj feedback JAK NAJSZYBCIEJ. Ważne: feedbackujesz konflikt, czyli zachowania, nie krytykujesz osoby. Pomogą w tym fakty,  dane i przykłady konkretnych sytuacji. Nie odkładaj tego, bo każdy dzień zwłoki to karmienie potwora. W końcu wyjdzie z szafy i połknie Wasz biznes w całości. Pamiętaj, żeby otworzyć się też na perspektywę drugiej strony i spróbować zakończyć tę konfrontację jakimiś ustaleniami.

Układanie relacji między co-founderami to jeden z fundamentów rozwoju startupu, wiemy o tym w Mangrove, ponieważ na co dzień wspieramy founderów w różnych skomplikowanych lub kryzysowych sytuacjach. Podstawowa trudność w budowaniu relacji? Musicie robić to naprawdę dobrze. Ale niekoniecznie od pierwszego dnia :)